Έφυγε από τη ζωή ο Νίκος Στεφανής

Το Σάββατο 1/4 το πρωί έφυγε από τη ζωή, ο κομμουνιστής ναυτεργάτης Νίκος Στεφανής, ένας από τους πιο πρωτοπόρους, ανυπότακτους, ουσιαστικούς αγωνιστές του εργατικού κινήματος της μεταπολίτευσης.

Με οδύνη και πόνο μάθαμε για τον θάνατο του αγαπημένου φίλου και συντρόφου, του Νίκου Στεφανή, ναυτικού γέννημα θρέμμα, ναυτικού από αγάπη, από μεράκι και από αφοσίωση στα μεγάλα ταξίδια.

Με τον φίλο και σύντροφο Νίκο γνωριστήκαμε σε άλλους από τους σημερινούς παρακμιακούς και αντιηρωϊκούς χρόνους.

Γνωριστήκαμε και δεθήκαμε αρκετοί μαζί, με την καρδιά και τα μάτια, στους πρώτους χρόνους της σκληρής αμερικανοκίνητης δικτατορίας.

Ο Νίκος Στεφανής υπήρξε από τα πρώτα ιδρυτικά μέλη της ΚΝΕ, βασικός θαμώνας της παλιάς παρέας της πλατείας Μαβίλη με τον ηγέτη της, τον αείμνηστο γιατρό, Νίκο Βουλγαρίδη.

Ο Νίκος Στεφανής ήταν το αξεχώριστο, το πιο ”αθόρυβο” και τελευταίο μέλος της παλιάς τριάδας με τον Γιάννη Κακάτση,τον Κώστα Τζιαντζή αλλά και τον Νίκο Σταμάτη που όλοι τους μας αποχαιρέτησαν.

Ένας – ένας οι παλιοί αγωνιστές, οι ακλόνητοι βράχοι, οι δημιουργοί, οι πρωτοπόροι και πάντα καινοτόμοι, φεύγουν και μένουμε εμείς όλοι πίσω, να ψάχνουμε χωρίς φώτα, χωρίς οδηγούς, στα τυφλά για να βαδίσουμε σε νέα ιστορικά μονοπάτια.


Ο Νίκος Στεφανής ήταν ιδρυτικό μέλος και πλαστουργός της ΚΝΕ, η οποία σήμερα ελπίζουμε πως θα βρει να πει μια κουβέντα, έστω, για το τελευταίο ταξίδι του.

Η χούντα συνέλαβε το Νίκο Στεφανή με το μεγάλο κτύπημα του κλιμακίου του ΚΚΕ και της ΚΝΕ τον Φλεβάρη του ’73, ενώ υπηρετούσε τη θητεία του στο Ναυτικό.

Τον βασάνισε σκληρά, χωρίς, όμως, ο Νίκος να λυγίσει.

Ο Νίκος Στεφανής πέρασε με την μεταπολίτευση στις γραμμές του ΚΚΕ, ως αφοσιωμένο ναυτεργατικό και συνδικαλιστικό στέλεχος του.

Διαφώνησε με την υποταγή του ΚΚΕ στο Συνασπισμό και στη συνέχεια με τη συμμετοχή στις αστικές κυβερνήσεις Τζανεττάκη και Ζολώτα. Γιαυτό και Αποχώρησε από το ΚΚΕ στην διάσπαση του 1989. Συμμετείχε από τις πρώτες μέρες στο Νέο Αριστερό Ρεύμα (ΝΑΡ).

Με το ΝΑΡ συνέχισε μέχρι σήμερα την συνεπή και ακούραστη αγωνιστική του διαδρομή. Είχε εκλεγεί στην Πολιτική Επιτροπή του ΝΑΡ στο 1ο και στο 2ο Συνέδριο και βοηθούσε πάντα το εγχείρημα της κομμουνιστικής απελευθέρωσης με απλότητα, ευγένεια, ουσία και αποφασιστικότητα.

Ξεχωριστή και ιδιαίτερη υπήρξε η συμμετοχή του Νίκου Στεφανή στο ταξικό εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, ειδικότερα μέσα από τους ναυτεργατικούς αγώνες και για πολλά χρόνια ως μέλος της διοίκησης της Πανελλήνιας Ένωσης Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), αφού ήταν μηχανικός και ο ίδιος με ιδιαίτερες δεξιότητες.

Ο Νίκος Στεφανής, ενώ ήταν δημιουργός ιστορίας και πάντα παρών στην πρώτη γραμμή, ουδέποτε διεκδίκησε τίποτα, παρά μόνο επιδείκνυε την παροιμιώδη σεμνότητα, καλοσύνη, ανιδιοτέλεια και ανθρωπιά του, προξενώντας κατάπληξη, ανυπόκριτο σεβασμό και δέος σε εχθρούς και φίλους.

Σπάνιος, ακέραιος άνθρωπος ο Νίκος, τον κοιτούσες και τον θαύμαζες με την κορμοστασιά, την λεβεντιά του, την ανοικτή καρδιά του.

Πάντα στο βλέμμα του νοιώθαμε ότι κάτι έβλεπε πιο πέρα αλλά δεν μας το ομολογούσε.

Κάτι παραπάνω ήθελε να πει αλλά δεν το έλεγε για να μην μας πικράνει ή να μην ενοχλήσει από ευγένεια, και δέος τον εφησυχασμό μας.

Ίσως να μας τα πει όλα τώρα με την μακρινή σιωπή του.

Ίσως τώρα, με το πρόωρο ταξίδι του στα 67 χρόνια του, μπορέσουμε να ακούσουμε και να μάθουμε πολλά από τη σιωπή του.

Καλό ταξίδι καπετάνιε στο τελευταίο μπάρκο σου.

Όργωσες όλες τις θάλασσες του κόσμου.

Δεν θα κολώσεις να οργώσεις και την μεγαλύτερη.

Μην ξεχάσεις να μας κοιτάς από κει που πηγαίνεις.

Γιατί όσο θα μας κοιτάς, μπορεί να μην ξεστρατίσουμε.

Μπορεί και να τα καταφέρουμε!

Καλή παρέα με τον Κώστα, τον Γιάννη, τον Νίκο αλλά και τον Νίκο τον ποιητή της παλιοπαρέας. Α, ναι και όλους τους άλλους…

Κουράγιο και δύναμη στη συντρόφισσα σου Ρούλα και στους δυο γιους σου, τον Παντελή και τον Γιώργο.

Ο Νίκος γεννήθηκε στις 2 Γενάρη 1949 στη Μεγάλη Βρύση της Λακωνίας. Από τα πρώτα μέλη της ΚΝΕ μέσα στη χούντα, συνελήφθη από τους πραιτοριανούς της δικτατορίας τον Φλεβάρη του 1973, αλλά παρά τα βασανιστήρια δεν μπόρεσαν να του αποσπάσουν ούτε λέξη.

Μετά την πτώση της χούντας πρωταγωνίστησε στο κίνημα των ναυτεργατών, μέσα από τη Ναυτεργατική Κίνηση, εκλέχτηκε στη διοίκηση των μηχανικών στο σωματείο της ΠΕΜΕΝ. Δεν έγινε ποτέ συνδικαλιστής των γραφείων και των σαλονιών, συνέχιζε να μπαρκάρει και να δουλεύει. Εξέφραζε με τον δικό του αυθεντικό τρόπο την τάση χειραφέτησης και την ανυπότακτη στάση του πρωτοπόρου εργάτη. Σε ρήξη με το ισχυρότατο εφοπλιστικό κεφάλαιο, με τις αστικές κυβερνήσεις και με τις τάσεις συναλλαγής και ενσωμάτωσης που αναπτύσσονταν στην Αριστερά και το ΚΚΕ, ειδικά μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ. Ο Νίκος Στεφανής ήταν εμπνευστής και πρωταγωνιστής, χωρίς ποτέ να επιδιώκει τα φώτα της δημοσιότητας, ορισμένων από τις κορυφαίες στιγμές του ναυτεργατικού κινήματος.

Γράφει ο Λεωνίδας Βατικιώτης για το Νίκο Στεφανή:

«Είχε προηγηθεί ο μύθος του. Τα βασανιστήρια στη χούντα, η συνδικαλιστική του δράση στους μηχανικούς κι η ανοιχτή διαφωνία του με το ΚΚΕ, μέσω της Κομματικής Οργάνωσης Ναυτεργατών.

Πολύ περισσότερο ο κομμουνιστής Νίκος Στεφανής έγινε γνωστός με αφορμή την εισβολή του στο γραφείο του τότε υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Γιώργο Κατσιφάρα, κρατώντας στα χέρια του ένα νεκρό εργάτη. Μια πολιτική πράξη που έκανε κομμάτια και θρύψαλα τη γραμμή του μορατόριουμ μεταξύ ΚΚΕ και ΠΑΣΟΚ τη δεκαετία του ’80.

Στη συνέχεια, αρχές δεκαετίας του ’90, ήρθε η προσωπική μας σχέση που αναπτύχθηκε σχεδόν αποκλειστικά τις μεταμεσονύκτιες ώρες στη Στάνη της πλατείας Κοραή και τα διανυκτερεύοντα καφέ και μπαρ της περιφερειακής οδού του Πειραιά, κατά βάση ξενοδοχεία: από το Μιραμάρε στη Φρεατίδα μέχρι το Κάβο ντ’ Όρο στην Καστέλα. Εκεί ο Νίκος έπιανε κουβέντα με τους πιο απίθανους τύπους. Από σερβιτόρους και ξενύχτηδες μέχρι λούμπεν που ξέβραζε το λιμάνι. Αυτούς τους τραβούσε σαν μαγνήτης. Ο Νίκος σεβόταν τον κόσμο που γνώριζε, θυμόταν τι του είχαν πει κι ας ήταν από τα χείλη ενός αγνώστου στη Νίσυρο ή τα Κουφονήσια.

Δεν έχω γνωρίσει καλύτερο συνομιλητή από το Νίκο Στεφανή. Μπορούσες να συζητάς μαζί του ατελείωτες ώρες. Για το ρεμπέτικο και την ασχήμια της διαφημιστικών πινακίδων, για τους Μακρονησιώτες και τον «υπαρκτό», για τις εξελίξεις της επιστήμης και το μικροαστικό κοινωνικό προφίλ της ηγεσίας του ΚΚΕ, για τις αλλαγές που φέρνει ο αυτοματισμός στην παραγωγή και για την μανία των μηχανικών, ακόμη κι όσων ανήκουν στην επαναστατική Αριστερά, να παριστάνουν την εργατική τάξη, καταλήγοντας να την ποδηγετούν και διαιωνίζοντας έτσι τον αποκλεισμό της από την εξουσία ακόμη κι εντός των κομμουνιστικών – επαναστατικών κομμάτων. «Γιατί να μας εμπιστευθεί η εργατική τάξη, όταν ακόμη και στα κόμματά μας έχει το ρόλο του χειροκροτητή;», επαναλάμβανε. Για να καταλήξει χαμογελώντας: «τα ίδια και τα ίδια»…

Ο Νίκος, γεννημένος το 1949 στη Μεγάλη Βρύση Λακωνίας, ήρθε σε επαφή με τις επαναστατικές ιδέες στη Σχολή των Αναβρύτων όπου σπούδασε, με υποτροφία. Εκεί γνωρίστηκε με τον Κώστα Τζιαντζή και τον Τάκη Κυπραίο. Μαζί τους γνώρισε τον μαρξισμό, εντάχθηκε στην ΚΝΕ. Συνελήφθη το Φεβρουάριο του 1974, βασανίστηκε αλλά δεν «μίλησε». Έγινε μέλος του ΚΚΕ,  απ’ όπου αποχώρησε το 1989. Η συγκυβέρνηση με τον Τζανετάκη έγινε η αφορμή για να αποχωρήσει και να ενταχθεί στο ΝΑΡ. Το 1ο και 2ο συνέδριό του τον εξέλεξε στην Πολιτική του Επιτροπή.

Το Νίκο τον συνέπαιρναν οι μεγάλες ιδέες. Από τα βιβλία και τα άρθρα που διάβαζε ποτέ δε θυμόταν το συγγραφέα. Σχολίαζε ωστόσο με φρεσκάδα και μετέφερε με πάθος και κριτικά τις απόψεις του. Έτσι και με τους ανθρώπους: ποτέ δεν τους κράταγε κακία. Πίσω από τη στάση και τις επιλογές τους αναζητούσε τα ταξικά συμφέροντα που εξέφραζαν λόγω της κοινωνικής τους θέσης. Και του ήταν αρκετό…

Πίσω από την υπερηφάνεια και την αυτοπεποίθηση του Νίκου ήταν η ταξική ανωτερότητα και η ιδεολογική υπεροχή ενός τμήματος της εργατικής τάξης που είχε επίγνωση της ικανότητάς του να διοικήσει και να πάρει την εξουσία.

Αυτή η περηφάνια τον έκανε να συγκρούεται με τους εφοπλιστές για τις εργασιακές συνθήκες και το δικαίωμα στον αγώνα, με αποτέλεσμα στο τέλος να μη βρίσκει δουλειά. Δυσκολία, που όσο κι αν τον κατέβαλλε λίγα χρόνια πριν συνταξιοδοτηθεί, την ξεπερνούσε με τη βοήθεια της συντρόφου του, Ρούλας, με την οποία πορεύτηκε σε όλη του τη ζωή.

Αυτή η σιγουριά επίσης τον οδήγησε την τελευταία πενταετία να συμβάλλει με τις ιδέες, την παρουσία και το παράδειγμά του στην προσπάθεια του κομμουνιστικού ρεύματος, με στόχο να θεμελιώσει το κομμουνιστικό πρόγραμμα και το κόμμα της νέας εποχής. Δεν εγκλωβιζόταν, δεν τον φόβιζε μια καινούργια αρχή.

Ο Νίκος, ανεπιτήδευτος και ειλικρινής, αγαπούσε τα παιδιά. Αυθόρμητα και ανυπόκριτα γινόταν η καλύτερη τους παρέα. Ίσως γιατί έβλεπε το μέλλον. Επίσης έβλεπε ψηλά και μακριά. Εκεί όπου κοιτούσε ο πέτρινος αητός που μετά μανίας και σχεδόν καθημερινά ήθελε να τον πηγαίνουν ο Παντελής και ο Γιώργος να βλέπει όταν πια η αρρώστια τον είχε καταβάλλει, και να σχολιάζει: «Δες τον, θέλει να πετάξει»…

Ο Νίκος τώρα «πέταξε» στα πέρα από εδώ!

Νίκο, σε ευχαριστώ για όσα ανιδιοτελώς και απλόχερα μας πρόσφερες…»

Η πολιτική Κηδεία του Νίκου Στεφανή θα γίνει την Τρίτη 4/4/2017 στις 4.30 μ.μ. στο νεκροταφείο Καισαριανής.